ราชกิจจาฯ เผยประกาศกรมศิลปากร ยกสถานที่ 5 แห่งของ รฟท. ขึ้นเป็น “โบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร” พร้อมเดินหน้าอนุรักษ์-จัดกิจกรรมดึงดูดคนไทย-ต่างชาติ เรียนรู้ประวัติศาสตร์ทางรางของไทย
“นายเอกรัช ศรีอาระยันพงษ์” หัวหน้าสำนักงานผู้ว่าการ การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) เปิดเผยว่า เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา (เมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2566) ได้เผยแพร่ประกาศจาก กรมศิลปากร เรื่อง รายชื่อโบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร ฉบับที่ 2 ซึ่งประกาศดังกล่าวมีสถานที่ของการรถไฟฯ ได้รับการประกาศขึ้นเป็นโบราณสถาน จำนวน 5 แห่ง ประกอบด้วย
1. สถานีรถไฟจิตรลดา เป็นสถานีที่สร้างขึ้น สำหรับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศานุวงศ์ ในการเสด็จพระราชดำเนินทางรถไฟ และเป็นสถานที่ต้อนรับพระราชอาคันตุกะในบางโอกาส ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของสวนจิตรลดา ถนนสวรรคโลก แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
2. สะพานพระราม 6 เป็นสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาที่สร้างขึ้นเป็นแห่งแรกของประเทศไทย และเป็นสะพานสำคัญที่สุดในเส้นทางสายใต้ เชื่อมระหว่างแขวงบางซื่อ เขตบางซื่อ กับแขวงบางอ้อ เขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร ในเส้นทางรถไฟสายใต้
3. ตึกแดง (ตึกพัสดุ การรถไฟแห่งประเทศไทย) เป็นชื่อเรียกของ ‘อาคารพัสดุยศเส’ ตั้งอยู่ติดกับสะพานยศเส ริมคลองผดุงกรุงเกษม สันนิษฐานว่าก่อสร้างขึ้นในพ.ศ. 2453 ซึ่งเป็นช่วงเวลาใกล้เคียงกับการสร้างอาคารสถานีกรุงเทพ โดยสร้างขึ้นเพื่อใช้เก็บพัสดุจากการสร้างอุโมงค์ขุนตาน และการก่อสร้างทางรถไฟสายใต้ ปัจจุบันเป็นสถานที่ทำงานของฝ่ายพัสดุและสำนักงานของการรถไฟฯ
4. สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) เป็นสถานีรถไฟหลักของประเทศไทย และเป็นสถานีที่เก่าแก่ที่สุด เริ่มก่อสร้างในปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปี พ.ศ. 2453 สร้างเสร็จและเปิดใช้งานเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2459 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
5. โรงงานมักกะสัน การรถไฟฯ ก่อสร้างเมื่อปี 2450 และเปิดกิจการในปี 2453 ในอดีตเคยเป็นโรงงานซ่อมรถไฟที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในอาเซียน และที่นี่เคยมีโรงผลิตไฟฟ้า ที่สามารถจ่ายไฟให้โรงไฟฟ้า ชุมชน และโรงพยาบาลรถไฟ เป็นโรงงานแห่งเดียวของกรมรถไฟ ที่สามารถทำการซ่อม และประกอบรถจักรและรถพ่วงทุกชนิดได้อย่างสมบูรณ์ นอกจากนี้ภายในโรงงานมักกะสัน มีอาคาร 2465 เป็นอาคารเก่าแก่ที่ได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่น เป็นอาคารดั้งเดิมที่ใช้ในการซ่อมรถด้วย
ปัจจุบันสถานที่ทั้ง 5 แห่งของการรถไฟฯ ยังคงมีการใช้งานตามปกติ โดยบางแห่งอาทิ โรงงานมักกะสัน และสถานีรถไฟกรุงเทพ(หัวลำโพง) มีการจัดกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ประชาชน และนักท่องเที่ยว ได้เข้าชม และเรียนรู้ประวัติศาสตร์ของสถานที่ รวมถึงระบบการขนส่งทางรางของประเทศไทย ซึ่งที่ผ่านมาการจัดกิจกรรมประสบความสำเร็จด้วยดี มีประชาชน และนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างชาติ เข้าร่วมงานเป็นจำนวนมาก อาทิ งาน Hua Lamphong in Your Eyes , UNFOLDING BANGKOK ที่เนรมิตอาคารสถานีหัวลำโพง ซึ่งมีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 107 ปี พาผู้เข้าชมไปย้อนอดีตให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง โดยงานดังกล่าวมีผู้เข้าชมสูงสุดกว่า 3 หมื่นคนต่อวัน.
